เปิดที่มา “Merry Christmas Mr. Lawrence” ตำนานเพลงที่ถูกหยิบยืมซ้ำแล้วซ้ำเล่าของ “ริวอิจิ ซากาโมโตะ

หากเห็นชื่อ “Merry Christmas Mr. Lawrence” ทุกคนจะนึกถึงอะไร? ชื่อเพลง หรือว่าชื่อหนัง? หรือว่าชื่อของนักประพันธ์เพลงอย่าง ริวอิจิ ซากาโมโตะ ศิลปิน นักแต่งเพลง นักดนตรี นักแสดง และนักเคลื่อนไหวกิจกรรมสังคมผู้ล่วงลับในวัย 71 ปีด้วยโรคมะเร็งเมื่อปี 2023 ที่ผ่านมา แต่ไม่ว่าจะนึกถึงอะไร ทุกคำตอบล้วนถูกต้องทั้งหมด และด้วยความพิเศษของเพลงนี้ จึงมีการถูกหยิบนำมาทำเป็น sample เพลงหลายต่อหลายครั้ง จากรุ่นสู่รุ่น แตกแขนงไปในทุกแนวดนตรี อย่างที่เจ้าตัวเจ้าของเพลงเป็นคนเริ่มต้นสร้างความแตกต่างในการแต่งเพลงนี้ขึ้นมาตั้งแต่แรก

จากภาพยนตร์ที่นำแสดงเอง สู่เพลงประกอบภาพยนตร์ครั้งแรก

Merry Christmas, Mr. Lawrence เดิมเป็นชื่อภาพยนตร์ในปี 1983 ที่ ริวอิจิ ซากาโมโตะ (Ryuichi Sakamoto) นำแสดงร่วมกับ เก็งโก ฮาระ (Gengo Hara), ทอม คอนติ (Tom Conti), แจ็ค ธอมป์สัน (Jack Thompson) และ เดวิด โบวี (David Bowie) เป็นเรื่องราวที่เล่าถึงความขัดแย้งที่เกิดขึ้นระหว่างทหารญี่ปุ่นและเชลยศึกอังกฤษ ที่เกิดขึ้นระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2

นอกจากจะเป็นชื่อภาพยนตร์แล้ว “Merry Christmas Mr. Lawrence” ยังเป็นชื่อเพลงบรรเลง (Scores) ประกอบภาพยนตร์เรื่องเดียวกัน โดย ริวอิจิ ซากาโมโตะ เป็นคนแต่งเพลงนี้ด้วยตัวเอง และเป็นหนึ่งใน 19 เพลงของอัลบั้มเพลงประกอบภาพยนตร์ที่เขาเป็นคนแต่งเพลงเองเกือบทั้งหมด และเป็นครั้งแรกด้วยที่เขาแต่งเพลงประกอบภาพยนตร์ เพลง “Merry Christmas Mr. Lawrence” เปรียบเสมือนประตูที่ทำให้เข้าได้เปิดประตูเข้าสู่โลกของเพลงประกอบภาพยนตร์อย่างแท้จริง และยังเป็นการเปิดประตูเข้าสู่โลกของดนตรีแนวอิเล็กทรอนิกส์ที่ผสมผสานเข้ากับดนตรีออเคสตร้าได้อย่างลงตัว จากเพลงบรรเลง “Merry Christmas Mr. Lawrence” ที่มีท่วงทำนองเชื่องช้าจากดนตรีคลาสสิก แต่เน้นท่อนชัดเจนด้วยเสียงดนตรีอิเล็กทรอนิกส์ ทำให้เพลงนี้เป็นเพลงประกอบภาพยนตร์ที่โดดเด่นไม่เหมือนใครในยุคสมัยนั้น ได้รับการยกย่องว่าเป็นผลงานมาสเตอร์พีซในชีวิตการเป็นศิลปินของเขา และอัลบั้มเพลงประกอบภาพยนตร์ Merry Christmas Mr. Lawrence ก็ทำให้เขาได้รับรางวัลระดับโลกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นรางวัลเพลงประกอบภาพยนตร์ยอดเยี่ยมจาก BAFTA และรางวัลเพลงบรรเลงประกอบภาพยนตร์ยอดเยี่ยมจาก Mainichi Film Award (ในเวลาต่อมา เขาก็ได้รับรางวัล Oscars สาขาเพลงประกอบยอดเยี่ยมจากภาพยนตร์เรื่อง The Last Emperor อีกด้วย)

ฟังเพลง “Merry Christmas Mr. Lawrence” ของ ริวอิจิ ซากาโมโตะ ที่นี่

https://UmusicTH.lnk.to/MCMLPR

“Merry Christmas Mr. Lawrence” หลากหลายเวอร์ชั่น

จริงๆ แล้วในอัลบั้มเพลงประกอบภาพยนตร์ Merry Christmas Mr. Lawrence ก็มีเพลงนี้ในเวอร์ชั่นใส่เนื้อร้องอยู่ด้วย โดยเปลี่ยนชื่อเพลงเป็น “Forbidden Love” ร้องและแต่งเนื้อร้องโดย David Sylvian ก่อนที่ในเวลาต่อมา เพลง “Merry Christmas Mr. Lawrence” จะถูกนำไปรีมิกซ์ ใช้เป็นแซมเพลอร์ในเพลงต่างๆ มากมายหลายต่อหลายครั้ง ทั้งนำมารีมิกซ์ด้วยดนตรีใหม่ เวอร์ชั่นคัฟเวอร์จาก “Forbidden Love” รวมถึงการถูกนำไปเล่นสดในเทศกาลดนตรีชื่อดังต่างๆ แต่ที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดเพลงหนึ่ง คือ “Merry Christmas Mr. Lawrence - FYI” ของสาวอูทาดะ ฮิคารุ (Utada Hikaru) ในปี 2009 ที่ยังคงเป็นดนตรีแนวอิเล็กทรอนิกส์ผสมออเคสตร้าที่ทำออกมาในแบบที่ร่วมสมัยขึ้นด้วยการเพิ่มดนตรีป็อปลงไปอย่างลงตัวพอดิบพอดี และล่าสุดในปี 2024 นี้กับการคอลแล็ปกันของ David Guetta และ IVE ในเพลง “Supernova Love” ที่ต่างคนต่างนำเสนอดนตรีอิเล็กทรอนิกส์และ K-Pop ในแบบฉบับของตัวเองออกมาได้ดีทีเดียว

แต่ไม่ว่าจะเป็นเวอร์ชั่นไหน “Merry Christmas Mr. Lawrence” จะยังคงเป็นเพลงสุดคลาสสิกที่ไม่ว่าจะนำกลับมาทำใหม่เมื่อไร ก็ยังคงความไพเราะของท่วงทำนองและดนตรีที่โดดเด่นและสละสลวยเอาไว้ได้ดีเหมือนเดิมตลอดกาล

ฟังเพลง “Supernova Love” ของ IVE, David Guetta ที่นี่

https://IVETH.lnk.to/SupernovaLovePR