นานาทัศนะ และบทสัมภาษณ์ ประเด็นลิขสิทธิ์ชุด BNK48 จากอ.เจษฎา บล็อกเกอร์ และแฟนคลับ

เป็นประเด็นถกเถียงกันมาตลอดสัปดาห์ ว่าด้วยเรื่องลิขสิทธิ์ของกลุ่มไอดอล BNK48 ที่เป็นวงน้องสาวของ AKB48 ประเทศญี่ปุ่น จากกรณีที่มี beauty blogger เพจหนึ่ง ตัดชุดเหมือน BNK48 ในเพลง คุกกี้เสี่ยงทาย และทำการขายสินค้าภายในเพจของเขา ทำให้มีกลุ่มแฟนคลับเข้าไปเขียนตักเตือนถึงเรื่องลิขสิทธิ์ และมีเพื่อน ๆ กับคนติดตามบล็อคเกอร์ก็เข้ามาตอบโต้และแสดงความเห็นกันอย่างหนัก ทำให้เกิดกระแสต่อต้านและเรื่องราวแย่ลง อย่าง น้องทราย เบญจพร เจ้าแม่คอสเพลย์ เปิดใจถึงกรณีโดนพาดพิง คอสฯ ชุด BNK48

วันนี้ทีม music.trueid.net ได้ขอสัมภาษณ์ไปยังหลาย ๆ คน ทั้ง ตัวแทนบล็อกเกอร์, ผู้ใหญ่ที่ติดตามน้อง ๆ BNK48 รวมถึงกลุ่มแฟนคลับจากเพจต่าง ๆ ลองมาฟังนานาทัศนะ ของพวกเขากันนะคะ

อยากทราบความคิดเห็นมุมมองของอาจารย์เจษฎา ถึงประเด็นลิขสิทธิ์ชุดคุกกี้เสี่ยงทาย ของ BNK48 และ การตอบโต้ดุเดือดของสองฝ่ายค่ะ

Jessada Denduangboripant: ( ร.ศ.ดร. เจษฎา เด่น ดวงบริพันธ์)

ประเด็นนี้อยากให้แยกก่อนว่า เรื่องของการใส่ชุดที่เลียนแบบชุดของ BNK48 นั้นผิดหรือเปล่า ถ้าถามด้วยกฎหมายสิทธิบัตร หรือลิขสิทธิ์ อันนี้น่าจะอยู่ในกลุ่มของลิขสิทธิ์ ความหมายคือว่า ลิขสิทธิ์นั้นคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาที่มาจากการประดิษฐ์ ลักษณะของงานเขียน งานวาด งานบันเทิงต่าง ๆ ที่จะทำการสร้างขึ้นนั้น ก็สามารถมองได้ว่าเป็นลิขสิทธิ์ โดยที่ไม่จำเป็นต้องมีการจดทะเบียนสิทธิบัตร

ด้วยเหตุที่ ชุดของ BNK48 โปรเจกต์นั้นมีการสั่งทำพิเศษโดยมีดีไซเนอร์จากต่างประเทศเข้ามาช่วยออกแบบดูแล การที่ลอกโดยตรงก็เหมือนกับว่าด้วยละเมิดเจ้าของลิขสิทธิ์เองโดยอัตโนมัติ เพราะฉะนั้นถ้าถามแบบตรงไปตรงมาว่า บิวตี้บล็อกเกอร์คนนั้น ที่ตัดชุดเลียนแบบให้เหมือนขนาดนี้แล้วนำไปใช้ ถือว่าผิดลิขสิทธิ์หรือเปล่า ก็ถือว่าผิดแน่นอน

ประเด็นสำคัญอยู่ที่ว่า ทาง official ของบริษัท BNK48 นั้นจะฟ้องร้องหรือเปล่า ถ้าไม่ฟ้องร้องก็ไม่ได้เป็นอะไร แต่ทาง Official เคยให้นโยบายเอาไว้แล้วว่า ถ้าใครทำอะไรเลียนแบบ ไม่ว่าจะเป็น หนังสือ เป็นแฟนอาร์ตต่าง ๆ รูปภาพสติ๊กเกอร์ต่าง ๆ ก็สามารถทำได้ ถ้าไม่ได้ใช้ในเชิงการค้าเพื่อหาผลประโยชน์ ในกรณีนี้ถ้า Beauty Blogger คนนั้นแต่งตัวเฉย ๆ ก็คงจะมีปัญหา แต่เนื่องจากแต่งตัวแล้ว ทำการโฆษณาขายสินค้า ที่เห็นภาพในคอมเป็นกล่องอยู่ ตรงนั้นก็เป็นการทำเพื่อผลประโยชน์แน่นอน ถือว่าไม่ถูกต้อง จะเป็นเรื่องของทาง Official ว่าจะตัดสินใจฟ้องร้องหรือเปล่า

ปัญหาที่ตามมาก็คือ คนทีเป็นแฟนคลับ ก็อาจจะมีการตื่นกลัวกันเกินเหตุ อย่างประเด็นที่มีการไฟโต้เถียงบนหน้าเพจของทางบล็อกเกอร์ และทางเพจคนนั้นก็มีการใช้ภาษาที่รุนแรง ทำไปเพราะปกป้องสิทธิ์ นั่นเอง ซึ่งไม่น่าจะทำขนาดนั้น น่าจะเป็นแค่การเข้าไปตักเตือนนิดหน่อยพอ หรือปล่อยให้ทาง Official จัดการเองมากกว่า

นี่เป็นส่วนหนึ่งของ comments ในโพสต์ต้นเหตุ

ในมุมกลับกันทางแฟนคลับของบิ้วตี้ฯ คนนั้น ก็ควรจะต้องเรียนรู้ด้วยเหมือนกัน ว่าการกระทำเช่นนี้ไม่ถูกต้องในทางด้านกฎหมายด้านจริยธรรม ก็ควรจะไม่ตอบโต้ด้วยวิธีการและภาษาที่รุนแรงเช่นกัน

“อยากทราบความคิดเห็นมุมมองของแฟนคลับ ถึงประเด็นการคอสชุดน้อง ๆ และ การตอบโต้ดุเดือดของสองฝ่าย เพราะหลายคนก็ไม่เข้าใจโอตะเยอะเหมือนกันค่ะ”

เพจ Cherprang BNK48 Thailand Fanclub

“ถ้าส่วนตัวผมเองมองว่ามีทั้งดีและไม่ดีครับแล้วแต่มุมมอง มุมมองนึงอาจจะบอกว่าการแต่งคอสเพลย์เป็นการเผยแพร่อนิเมะ หรือตัวละครนั้น ๆ จึงนับเป็นการช่วยสนับสนุน / โปรโมททางนึง

ทราย เบญจพร เจ้าแม่คอสเพลย์ แต่ทำเพื่อความบันเทิง ไม่ได้ทำการค้า

แต่ในส่วนของการคอสเพลย์ชุดของ BNK48 นี่ ทาง Shihanin เองเคยพูดไว้ในไลฟ์voov เมื่อวันที่ 20 กย. 2017 ว่า “ห้ามตัดชุดแบบเดียวกับชุดเซมบัทสึ ตัดเหมือนแล้วเปลี่ยนสีเอาก็ไม่ได้ครับ” ส่วนตัวผมเองจึงคิดว่า ก็ไม่ค่อยเห็นด้วยที่จะตัดชุดคอสเพย์ของ BNK48 แบบเหมือนกันเป๊ะ ๆ ครับเพราะทางวงเอง เคยประกาศเอาไว้แล้ว เพียงแต่ช่องทางประกาศอาจจะรู้แค่ในวงจำกัดครับ”

เพจ BNK48 TALK

BNK48 TALK : มุมมองผม ผมคิดว่าที่พวกเค้ากำลังปกป้อง ไม่ใช่แค่เรื่องชุด แต่เป็นการอยากปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของคนในสังคมมากกว่า ว่าการละเมิดลิขสิทธิ์ เป็นปัญหาใหญ่ของบ้านเรา เพราะว่าชุดนั้น นอกจากจะละเมิดแล้ว หัวข้อหลัก ๆ เป็นการใส่เพื่อหาผลประโยชน์ อย่างการเอาไปเพื่อโฆษณาชวนเชื่อ ขายของออนไลน์ กับแบรนด์ที่ไม่ได้ทำสัญญาการค้ากับทางออฟฟิเซี่ยลด้วย

BNK48 TALK: ไม่ว่าจะฝั่งโน้น หรือฝั่งนี้ การโต้เถียงโดยใช้คำหยาบคาย ด่าทอกันบนเฟสฯ หรือกระแนะกระแหนกันไปมา ไม่ทำให้ฝ่ายใหนดูดีขึ้นมาหรอกครับ ไม่มีใครชนะครับ มีแต่แพ้ทั้งคู่ เพราะถ้าข้างนอกดูเข้ามา ภาพลักษณ์มันก็เสียหายทั้งคู่ ไม่ว่าฝ่ายใหนก็อยากปกป้องคนที่เค้าชอบ แต่ต้องดูด้วยว่ากำลังปกป้องอะไรที่ผิดอยู่หรือเปล่า หรือหลงประเด็นรึเปล่า

BNK48 TALK: เอาจริง ๆ แอดม่อนก็เป็นคนนึงที่แรงนะครับ บางทีก็คุมตัวเองไม่อยู่เหมือนกัน แต่พอมาตั้งสติคิดดู เรากำลังทำในสิ่งที่ไม่ควรทำอยู่รึเปล่้า การกระทำของเราทำให้ศิลปินที่เรารักดูแย่ลงไปในสังคมหรือเปล่า เราเปลี่ยนเป้าหมายจากการปกป้องสิ่งที่ถูกต้อง ไปเป็นอยากแค่ชนะรึเปล่า อันนี้ลองตรองดูนะครับ

BNK48 TALK: สุดท้ายแล้ว ก็เป็นเรื่องของกฏหมายครับ บริษัทเค้าเสียผลประโยชน์ โดนละเมิดลิขสิทธิ์ แฟนคลับถ้าลงไปด่าตามเกมเค้า มันไม่มีประโยชน์หรอกครับ แจ้งผู้จัดการวง ให้เค้าดำเนินคดีไปดีกว่า ตามตัวบทกฏหมาย สบายใจครับ จบในศาล ภาพลักษณ์ของแฟนคลับก็จะไม่เสียด้วย

อยากให้ฝากถึงคนที่อาจจะยังไม่รู้จัก ไอดอลกรุ๊ป การปฏิบัติตัว ที่อยากจะแนะนำค่ะ

BNK48 TALK: สำหรับคนที่กำลังจะเริ่มติดตามน้องๆ ผมแทบจะไม่มีอะไรแนะนำเลยครับ ผมไม่อยากให้การตามน้องๆเป็นเรื่องที่ดูเข้าถึงยากครับ ลองดูจากแฟนคลับคนอื่นๆ ค่อยๆซึมซับวัฒนธรรมไอดอลด้วยตัวเอง ถ้าจะให้แนะนำ ผมขอแนะนำเรื่องเดียวครับ คือ ลอง “เปิดใจ” ดูครับ แค่นั้นแหล่ะครับผม ช่วยแก้ข่าวให้ผมหน่อย “ตรูไม่ใช่แอดม่อนโดราว๊อย” จบครับ (ฮา)

เพจ Drama-addict ก็ได้แสดงความเห็นและให้ข้อมูลเอาไว้

คุณข้าวสวย kaosuay diary : Lifestyle Blogger

พูดยากนะคะ เพราะเอาจริง ๆ คือเข้าใจทุกฝ่าย แอบตกใจนิดนึงที่บางคนอินจนทำให้เหมือนเป็นลัทธิที่แบบ เธอไม่เคารพฉัน ไม่ทำตามกฎฉัน ต้องมาล่าแม่มดกันอะ มันไม่ควรไปถึงขั้นนั้นหรือเปล่า เพราะบล็อกเกอร์เจตนาเค้าก็ทำเพื่อสร้างความบันเทิง ศิลปินต้นแบบก็เป็นคนของวงการบันเทิง ทำไมทุกคนดูบันเทิงกับการปั่นดราม่ามากกว่าเสพสื่อเพื่อความเพลิดเพลินกันก็ไม่รู้

เอาจริง ๆ เรื่องลิขสิทธิ์มันควรเป็นเรื่องของเจ้าของงานออกมาเรียกร้องสิทธิ์ที่ตัวเองเสียไปเวลาถูกคนเอาไปใช้อย่างไม่ถูกต้อง ตัวคนสร้างผลงานดูเจตนายังไงก็ไม่ได้ตั้งใจจะละเมิด เค้าไม่ออกมาแถลงอะไรตอนนี้ อาจจะเพราะยังมึน ๆ อยู่ด้วยซ้ำว่าตรงไหนบ้างที่จดลิขสิทธิ์ไว้ ตรงไหนที่เค้าไปละเมิด ต้นสังกัดศิลปินอาจจะไม่เอาเรื่องก็ได้ พูดง่าย ๆ คือมันไม่ใช่เรื่องที่เราจะไปตัดสินเค้า

แต่ก็เข้าใจความรู้สึกแฟนคลับที่มีสิทธิ์จะไม่พอใจในผลงานของบล็อกเกอร์นะ จะให้ทุกคนมาชอบงานเราหมดมันเป็นไปไม่ได้หรอก งานนี้มองว่าสองฝ่ายปะทะกันไปก็เหนื่อยเปล่า ๆ ต่างคนต่างทำหน้าที่ตัวเองจะดีกว่ามั๊ย ไม่มีใคร perfect หรอก ตรงไหนผิดก็รับผิดชอบกันไปตามผิด ไม่อยากให้กลายเป็นว่า บิวตี้บล็อกเกอร์ กับ แฟนคลับศิลปิน ต้องมาแรงใส่กันกับเรื่องแบบนี้ ไม่ได้ทำให้ภาพลักษณ์ของฝ่ายไหนดีขึ้นเลยค่ะ

ขอขอบคุณ อ.เจษฎา, แฟนเพจ BNK48 Talk, Cherprang BNK48 Thailand Fanclub และคุณข้าวสวย สำหรับการสัมภาษณ์ครั้งนี้ นี่เป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งของตัวแทนที่แสดงความเห็นถึงเรื่องนี้ แต่ท้ายสุดแล้วเรื่องนี้จะจบลงแบบไหน คงต้องรอให้ทางต้นสังกัด BNK48 ออกมาชี้แจง ซึ่งทางสุดท้ายถ้าทางต้นสังกัดไม่ได้มีความเห็นใด ๆ ก็ต้องรอดูต่อไปว่าจะมีกรณีลิขสิทธิ์เกิดขึ้นอีกหรือไม่ แต่เชื้อเหลือเกินว่า ตอนนี้ไอดอลกรุ๊ปกลุ่มนี้ ได้ทำให้คนไทยรู้จักพวกเธอมากขึ้นแล้ว

อัพเดทข่าวสารวงการเพลงไทยและสากล พร้อม Scoop เจาะลึกในมุมมองที่น่าสนใจ ติดตาม
Music.trueid.net ได้อีกช่องทางที่ TrueID App หรือร่วมพูดคุยกันผ่านทาง Line @TrueID